Tienden Helden


door Jacques Rutten.                                                           

tekst in blauw geeft links aan naar onderliggende bladzijden


 
Pachtcontract 1593
RHCL, Kartuis 402                                (foto 9787)
 
Koendt und kennelick sij jederman hiermit dat huide dato hier underbeschreven
der Erewerdige her Joes Sleyns prior vanden carthuiser cloister bynnen
der stat Ruremunde verpacht und uitgegeven hefft, verpacht und geefft ferner
uit hiermit dit loepende jair den vurss gotzhuis thiende tot Helden gelegen
wie dieselve tegen dat cloister van Keiserbosch te diel light, niet uitbehalden
vund dat vor die somme van twe hondert und twe malder roghen Rr
maete, tot Kessell gelevert, Jan Kessels van Helden, vund dat onder
feurwairden und conditiën hiernaefolgende. Inn den irsten  sall der vurss
pechter schuldich sein den voirss pacht op seinen kosten, anxt und arbeit
tot Kessel aen die Mase te lieveren, vund dat vor allerhilligen dach neest-
koemende. Vund so lange sal dat koern op der hern verpechters angst und
verluiss liggen, und dairnae op des pechters verluiss und angst, edoch
sullen als balde der roghe inn de schuyren is, anfangen te dreschen und te lie-
veren, op dat der gefaer van verluiss erleddiget weren. Offt aver saeke
were dat in middeler tiet enich hagelslach off heeren krafft beweislich
gefiele, inn dem falle sal der prior sich gegen den pechter halden wie
andere thiendherrn, gelicken schade geleden hebbende te verstaen fur allerhilligen-
miss neestkoemende.
 
Alss auch Jan pechter dat Foesbergerfeldt forhin gepacht hefft vor XXXVII mtr
fiere vat vund drej cop mit den Kremer(?) und hej tzelve noch twe jaer
gedourich in feurwardenn hefft, sall Jan pechter den vurss pacht loesen
moegen mit XXI malder roghen und XXI ko daler wie hej tselve van
den affgestanden prior und der procur[ator] gepacht hefft in affslach seines
vurss irtz beloefften pachtz.
 
Der vurss  pechter sal weider mit grundlasten contributiën off schattingen
te doin hebben, dan sall de prior ohne des pechters to doin sulchs afdragen.
 
Foerts sal Jan pechter vurss gehalden sein den voirss prior anstont te hant-
 reicken hondert brabantse gulden, vund an Merten van Dijck aff doin
vund affspreecken vifftich brabantse gulden. Wellicke hondert vund
viftich gulden der prior den pechter restitueren und wedergeven sall
ehe vund te foeren er seinen lesten yrtzbeloefften pacht lieveren sal.
Vund bij gebreecke sulcker allinger restitutiën en sal de pechter seine
hebbende scholt ain koeren aan gemeinen Ruremunsche marcktganck
innehalden vund sich selver dairaff betalen.
 
Vund sall Jan pechter gehalden sein
als enich koeren gedarschen is seck tot den koeren oever te brengen to gesynnen
vund tot Helden te brengen, vund alsdan sonder ophalden dat koeren mit den
sacken hierhin to schicken op dat darch die secke geine ungefflicke(?)
oncosten en fallen.
 
Hierto sall de pechter op gesynnen des pachthern seinen beloefften pacht und
alle feurwarden vurss wel onderhalden, und te lieveren burge und burgen
to stellen. In diesen staet daran den prior sich als principalen te erholen
sall hebben.
Und ter orkonde und …................. alle vurss puncten
hebben biede verpechter vund pechter voirss(?)
diese notaten mit eigenen handen
onderteeckent hebben, opten    6e july 1593
 
f[rater] Jo[annes] Slijns p[rior]
                        ich Jan van Kessel
 
op de achterzijde staan aanduidingen voor archief
A.     “pachtsedull van der thienden tot Helden 1593”            
B.      “Elocatio decimarum in Helden Ao 1593”
 
 
 
SAMENVATTING.
 
Prior Joannes Sleyns verpacht de tienden van de kartuizers te Helden voor 202 malder, Roermondse maat, aan Jan Kessels. Levering aan de Maas in Kessel.
Voorwaarden:
De pacht moet op kosten en op risico van de pachter in Kessel worden geleverd. Vóór Allerheiligen.
Tot die dag is het risico voor de verpachters.
Na allerheiligen is alle risico voor de pachter.
Beginnen te leveren zodra de oogst in de schuur is en gedorst kan worden; om het risico te verminderen.
Bij schade door hagel of door militairen zal de prior handelen zoals andere bezitters van tienden, althans tot allerheiligen.
Pachter Jan Kessels heeft al het Vosbergerveld gepacht voor 37 malder per jaar. Het contract loopt nog twee jaar. Dat contract wordt ontbonden door 21 malder en 21 rijksdaalder te betalen. Dit bedrag kan worden afgetrokken van de 202 malder in 1593.
Grondbelasting, schat worden door het klooster betaald.
De pachter moet 100 gulden geven aan het klooster en 50 gulden betalen die het klooster schuldig is aan Merten van Dijk. Die 150 gulden worden terugbetaald voordat de levering van de tienden is voltooid. Eventueel mag de pachter die som inhouden door minder rogge te leveren.
Zodra er rogge gedorst is moet de pachter zorgen voor zakken, die het klooster levert.(?) Meteen beginnen te leveren.
De pachter moet borgen stellen.