Boekenderhof ( 1326);

Item Godert van Kessel helt van den greve den hoef te Boechout, sijn borchleen te Kessel, eynen wert ende visserije tot Eke en den hof te Rode (1326); Item dat guet tot Buychout VIII pond (1369); den hoef te Boechout gelegen tot Baerle; Boeckhout Willem van Kessel Gadartssoen Gelders leen (1394); hoff to Bocholt (1396); Gadert van Kessel pastoor te Breydel met toestemming van zijn zoon Willem vercoft Hoff den Bucholt als vurr vrijeigen guet Bettleem cartussz tot Ruremunde (1397) Stijn van Boikweyt (1455); Willem vand Boicket (1506); hein op gen bockethof (1542); Henrich Beurskens en Geergen (1574); Heinrich Buurskens en Grietgen (1592); Heyn Verboecket; Heyn Verboecholt schepen op Cathuisers hoff(1601); Convents hoff (1604); Heyn Buiskens op gen Bochholt schepen en halffman op Cathuises hoff (1605); heyn op gen boekoit (1607); Carthuysers Clooster hoff (1613); Heinrich Verbocket (1619); Heijn ob den Bocholt (1620); Wilhelmus opgen Boeckelt (1630); Henderick pachter tot den Hoff tot Baerlo (1645); Henricus op gen Boeckholt (1652); Petronella opgen boeckolt (1654); Leonardus Verboeckholt (1660); Henricus van de Boecket (1677); over het Carthuysers hoff (1717); te peerdt Jochim op die boeket (1719); Joachim Hendricks en Jencken Brouwers op den Boechol (1721); Merten op Boeckeder (1752); De wed: marten op de Boecket (1757); Arnold Joosten gemeeten 96 morgen 105 roeden (K 1777 ) Hendrik Göerts met 2 paerden op de Boeket (1793); Wed: Joes: beurskens boeket (1800); de boeket (K ca 1800) Kapel Boekenderhof (K 1837); Boekender Hof (K 1897).
Den Hoff den Bucholt was een Gelders leen, een leen van de familie Van Kessel (1326) en werd in 1397 eigendom van de Kartuizers in Roermond en tevens een allodiaal of vrij eigen goed; zie bron 1397. Mogelijk was het oorspronkelijk een leen van de graven van Kessel. Bronnen voor 1326 ontbreken. Genoemde Godert van Kessel bezat ook de hof te Bochelt (Boechhout) te Lobberich en zijn zoon Willem de Boekenderhof, beiden afstammelingen van Godefridus Bercht of Bert, de eerste kastelein van de burcht, van de borg van Kessel 1279. De Boekenderhof was in 1397in bezit van Willem van Kessel, zoon van Godart van Kessel, pastoor te Breyell. Bij oorkonde van 1396 had Reinoud graaf van Gelre en Gulik dat het een vrij eigen goed werd. Het is geen leengoed meer, een goed vrij van leenverplichtingen en bepaalde kerspellasten. De kartuizers bezaten ook al vanaf 1381een derde deel van de Baarlose tiende gekocht van Willem van Swalmen. Het goed en de tiende worden wel altijd beide gezamenlijk verpacht door de Kartuizers, vormen echter twee bezittingen. Het rechter deel van de hof werd den Spijker genoemd, dat wil zeggen dat het diende als aparte opslagruimte voor de tiende; zie detailtekening van 1777. Een andere verklaring voor spijker is: oorspronkelijk was de hof misschien een weerbaar goed omgeven door een grachtenstelsel. De kartuizerorde is gesticht door Bruno van Keulen. In 1793 wordt het klooster Onze Lieve Vrouwe van Bethlehem opgeheven, een gevolg van de kerkpolitiek van de Oostenrijkse heersers, niet duidelijk is of  Hendrik Göerts of een NN de bezitter wordt.
Bewoners van de Boekenderhof komen we tegen in de cijnsstukken van de Borcht – zie in 1455 Stijn van Boickweijt is dan de pachter- en in stukken van de schepenbank in zoverre ze cijnsgoederen van de Borcht hebben (1455) of betrokken zijn bij het plaatselijke bestuur. We vinden ze verder in de registers van de kerk, van stichtingen, in allerlei statistieken (Tabellen) en in de grote reeks van pachtcontracten vanaf 1592 tot 1734, die zich bevinden in de archieven van het van de Kartuizers van Roermond in het RAL. Men sprak ook van de Kartuizerhof (1717).
Het was een grote gesloten hof met ongeveer 97 morgen, omgeven door grachten die gevoed werden door het water van de Bosbeek; zie kaart van de landmeter Arnold Joosten van 1777. De bewoners heetten allen NN Boeket enz. Deze naamgeving bleef tot einde achttiende eeuw. Ten oosten van de Boekenderhof heeft een kapel gestaan, op de kaart van het Hertogdom Limburg 1837-1844, nr. 48-49, staat deze kapel aangegeven, gelegen net ten oosten van de Rijkskiezelweg der 1^e Klasse. De familie Mertens kocht de hof in 1920. Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde de hoeve een rol in het plaatselijke verzet. 27 September 1944 werd deze historische boerderij door de bezetter verwoest. In 1947 vond een herbouw plaats, deels op de oude fundamenten. De herbouwde boerenhoeve bleef tot 1965 bewoond door de familie Mertens. De familie Snetzelaar werd de nieuwe eigenaar. Vanaf 1975 is de nieuwe Boekenderhof eigendom van de familie Hendrix, afkomstig uit Heel, die een grote stoeterij bedrijft; zoon Emile was tientallen jaren vaste keuze voor de Nederlandse hippische equipe. Zie verder Driekoningenkapel, de detailkaart uit 1777, de Tranchotkaart van ca 1800 en de kaart van 1837, 1897(3), 1993.
De oudste vermeldingen verwijzen duidelijk naar een begroeiing van beukenhout. De plaatselijke uitspraak: Bóggenderhaof en het nabijgelegen bos heet Bóggender bos. De huidige Boekenderhof werd na de Tweede Wereldoorlog herbouwd. De grachten zijn verdwenen en er staat nu een moderne boerderij met een binnenplaats die in bouwkundig opzicht niet doet denken aan de oude Boekenderhof.
11
Briefkaartfoto van de Boekenderhof voor 1944. Bron: fotoarchief HWG de Borcht.


 

113                                                                                                                                                                                                                                             

Boerderij Boekenderhof was gelegen aan de Napoleonsbaan Zuid te Baarlo. Thans is er Stal Hendrix gevestigd. 

Deze eeuwenoude boerderij was eigendom van de Karthuisers te Roermond. Aan de hand van pachtcontracten kunnen de vroegere bewoners worden achterhaald.

1574 Henrich Beurskens & Geertgen seine huysfrouwe voor 12 jaar tot  1586

1592 Henrich Beurskens & Geertgen seine huysfrouwe voor 12 jaar tot 1604[1]

1601 Heyn Verboecket

1607 Hein Verbocket en Wulm sein sohn 12 jaar tot 1619

1613 Heijnen Bocket ende Wilhelm seinen sohn voor 12 jaar[2]

1620 Heinrich Verbocket[3] & Gertien  seijne egte huysvrouw 12 jaar tot 1632

1631 Willem Beurskens & Grietgen seine huysfrouwe voor 8 jaar

1653 Wilhelm Beurskens & Grietgen sijne egte huysfrouwe 8 jaar tot 1661[4]

1657 Hein Beurskens & Gertruijdt van Kijen sein huysvrouwe[5]  voor 6 jaar[6]

1661 tekst  in  latijn met opsomming van 8 punten

1685 Hendrick Janssen afrekening vanaf 1685-1692

1699 Hendrick Janssen zaliger voormalig halfman Boekenderhof beslag gelegd

1721 Joachim Hendricks & Jencken Brouwers eheluijden voor 6 jaar[7]

1731 Joachim Hendricks is nog pachter en is gehuwd met Helena Graevendijck (2 e huw)

1729 verpachting van het gewas en overeenkomst inzake levering granen

1734 Marten Beurskens & Elisabeth Mewissen voor jaar  tot 1742 (inv.nr. 292)

1754 Marten Beurskens & Elisabeth Mewissen voor 12 jaar  tot 1766

1760 tussentijds verlengd

1760 Marten Beurskens & Elisabeth Mewissen voor 12 jaar van 1760 tot 1772

1772 Joannes Beurskens & Margaretha Heijmans voor 6 jaar tot 1778

Afrekening  van Grietgen weduwe van Willem Beurskens als pachteres van de bouwhoff en de tiende  van de Hof van de Karthuysers 31-08-1663 (invent. Nr. 292)

Bron: RHCL14.D049 nr. 290

(C) H. Brueren februari 2007

Noten:
 

[1] Hof wordt genoemd: Convents hoff

[2] hof wordt genoemd: Carthuysers Cloosters hoff

[3] Ondertekend met Heijn ob den Bocholt

[4] Hof wordt genoemd Bockholt

[5] op achterzijde informatie over de gerichtsdagen in Baarlo  in 1658 – 1659 en 1660 het convent werd vertegenwoordigd door A. Pelgrom van  Venlo. (declaratie  verteringen) de gerichtsdagen in 1658 waren te Baarlo op: 25 nov. en in december.  In 1659 op: 28 jan- 14 juli – 27 okt in 1660: 1 maart -

[6] hierin worden genoemd: 8 melkgevende koeien, 4 runderen, 100 schapen, 4 goede trekpaarden met veulen, 1 zeug met 8 biggen.