PACHTCONTRACT MARIS 1715


door Jacques Rutten.                                                          (RAL, Mariaweide, inv nr 472)  

tekst in blauw geeft links aan naar onderliggende bladzijden


 
Maris Pachtcontract 1715 (Nieuwenhof)
 
Anno 1715 den 29 January hebben wij ondergeschrevene Rector, Priorinne ende Procuratersse in den naem van de gesaementlijcke Conventualen des cloosters van de Mariaweyden binnen de stadt Venlo, eenen bouwhof, gelegen in het kerspel van Helden, genaemt Groot Maris, den welcke nu in twee gelijcke deelen of bouwhoven verdeylt is, in alle sijne landerijen en weylanden, waer van den eenen die in dese tegenwoordige huerceele verhuert wort, genoemt sal worden den Nieuwen Hof tot Maris, ten halven te bouwen, uytgegeven aen Claes Heynen ende Jenneke Peters, eeluyden.
 
1.       In den eersten sal den halfman verplight sijn de huysinghe in goet dack en de ackerlanden in goede regeeringe van mist te onderhouden, ende het landt dat nu ledigh light, sal hij van jaer tot jaer bouwbaer maecken, elck jaer omdoende twee morgen, waervan den halfman de twee eerste jaeren, naer dat sij sijn omgedaen, alle de vrughten alleen voor sich sal behalden, ende het derde jaer sullen de vrughten die daer op wasschen tusschen het convent ende den halfman gelijck gedeelt worden, alsoock in de naer volgende jaeren; dus sal den halfman dese twee morgen oock met sijn eygen saat cooren besaeyen. Maer het saat tot het ander bouwlandt, waervan de vrughten gedeelt worden, sal genomen worden van den gemeynen hoop, 't welck Ghiel Janssen voor het eerste jaer, van conventswegen aen den nieuwen halfman sal bijbrengen. Den halfman sal het ackerlandt ten halven bouwen, ende als hij de vrughten gemaeyt sal hebben, sullen die van 't convent op 't veldt getelt worden, ende van den halfman ingevaeren ende gedorssen. Ende de helft van de vrughten, dier op gewassen sijn, sullen oock van hem int convent gelevert worden; dus wort hem van 't convent gegeven een half aem bier in geldt of in substantie.
2.       Alle de beesten als perden, koeyen, calveren en schaepen sullen half en half wesen, en als wanneer datter eenige beesten gedeelt sullen worden, sal den halfman de selve selten, ende het convent sal daervan de keur hebben. Ende den halfman sal traghten soo veel kalveren op te voeden als 't mooghelijck is. De coppelschaepen sullen moeten bestaen int getal van 75, onder de welcke 25 omschaepen verdraghen sullen worden, ende bij soo verre datter meer bevonden worden, sullen worden doorgeslaegen. En daerom sal 't convent altijt vrijstaen de beesten te moogen tellen; ende indien datter eenige comen te sterven sal den halfman aen de procuratersse den weet doen, en sonder haer consent de vellen niet vercoopen. De doorgeslaege ooren van de afgestorve schaepen sal hij oock bewaeren en thoonen aen den Rector, als hij daernaer gevraeght wort.
Daer en sullen oock geen beesten of wol verkoght worden sonder consent des convents, ende op den tijt dat de schaepen geschooren worden sal het convent nog geven een half aem bier, als boven, ende het convent sal alsdan kiesen uyt de coppel eenen haemel ende een lam. De wol sal half en half gedeelt worden, behoudens dat den rector eenen roof voor af sal moogen kiesen. Bij aldien datter eenige schaepen gedeelt worden, sal het conventsdeel soo lanck van den halfman onderhouden worden tot dat se afgehaelt of vercoght sijn.
Ende op dat het vee beter aengequickt magh worden, sal aen den halfman toegelaght worden uijt den gemeynen hoop 10 vimmen rogge ende vier vimme boeckweydt. Item eenen morgen om te besaeyen met vlasch en wortelen. Het hoey en weylandt sal ieder halfman voor de helft profytee-ren en gebruycken, soo als het hun sal worden aengewesen. Het convent nemt al noch op hem het hoey van een half bunder landt voor de helft te helpen te betaelen.
3.       Den halfman sal 't jaerelijckx soo veel schooven strooy maecken als hij kan om de huysinge, stal en schuer daer mede in goet dack te onderhouden, en sal alnoch gehouden sijn 't jaerelijckx een vimme in 't convent te leveren. Ende als wanneer dat 'et van noode sal sijn te decken ofte eenige andere reparatiën te doen, sal hij de noodige materialen bijvaeren, den oeperkneght bestellen en aen de wercklieden den kost en dranck geven, maer het convent sal hun den loon betaelen, 't geene oock plaets sal grijpen alsser eenige andere reparatie te doen sal vallen; maer wat hij met sijn ey-gen volck kan doen sal hij selfs maecken. De nieuwe bouwen sullen sijn tot last van 't clooster.
Den halfman en sal geen hout moogen afkappen, van wat sort dat 'et sij, ten zij met weet en con-sent van den Rector, en daer en boven sal hij gehalden sijn de tuynen, heggen en graghten wel te bepooten ende wel te onderhouden.
4.       De schattinge ende de inquartieringe van de ruyters sullen staen tot laste van het clooster, de doortoghten van de ruyters sullen wederseydts half en half gedraegen worden. Den huysenschat sal oock sijn tot last van 't clooster, maer den hooftschat sal den halfman alleen betaelen. In den beestenschat en in alles wat hem mede bij geval half aengaet, sal hij oock de helft van alles betae-len, soo dat oudt en nieuw Maris hof nu elck de helft sal draeghen van de lasten de welcke Groot Marishif in 't geheel, voor desen alleen heft gedraghen.
Ende soo wanneer datter voorders eenige extra-ordinarissche kosten te draghen vielen, sal 't aen den halfman geschieden als aen sijn nabueren, gelijck hem oock gedaen sal worden in haghelslagh en heyrkraght; maer sal al eerst gehouden sijn de schaede aen den Rector aen te weysen, dier geschiet is.
5.       Tegen welcke jonsten den halfman 't jaerelijckx aen 't convent sal geven voor huer van de huysinge, voor weyen en bembden, voor hooygewas en schattingeetc de somme van 25 guldens Ruremundtsche warringe.
Item een vet calf, 16 pondt booter, 80 eeyeren, 4 paer hoenders, 3 karren turf, peper, gimber, notemoscaet van elckx een half pondt, en aen den rector eenen specie rijcxdalder. Den halfman en sal oock niet weygerigh sijn 't jaerelijckx vijf of ses daaghen voor 't convent tot Venlo turf te comen vaeren, of andere diensten te comen doen, als hij daer toe versoght wort; ende opdat 'et een jaer het ander niet en sou vatten, sal hij 't jaerelijckx met de procuratersse comen afreeckenen.
6.       Eyndelijck als den halfman den hof sal comen te quitteeren en sal hij niet meer mist mooghen afvaeren, als hij daer op gebroght heeft. Het strooy datter is sal half en half gedeelt worden. Ende hij sal den hof in alle sijn gereck en gereghtigheyt laeten, gelijck hij dien sal hebben gevonden of beter. En daerom sal hij een behoorelijck huysgesin houden en goede sorgh draeghen op datter op den hof en de landerijen niet versumt en worde
 
Alle dese conditiën en voorwaerden hebben de contrahenten wederseydts belooft wel te onderhouden, en bij soo verre dat d'een of d'ander partije wegens dese conditiën merckelijck quaem te pecceeren, soo sal haer lieden desen hof altijt opgeseght konnen worden om daer van te vertrecken, oock binnen den termijn van de boven gemelde jaeren.
Ende in dit geval sal den halfman de beesten, en alles wat op den hof te setten is, in twee deelen stellen, waer van het convent den keus voor af sal hebben.
t"oirconde desens hebben wij dit tegenwoordigh accoordt sonder argh of list, wederseydts met eygen handen onderteeckent op den dagh en jaere als boven.
 
Fr Nic. Moonen, rector
Sr P. van Aerssen, priorinne
Sr M.S. van Aefferden, procuraters
Claes Heijnen
Dit is het handtteecken + van Jenneke Peeters
Peter Smollers als ghetughen
 
 
                                                                 Volgens deese huerceele van Nieuw Marishof moet
                                                                 't jaerelijckx aent convent betaelt of gelevert wordden
                                                                 De helft van de vrughten
                                                                 1 vetten haemel
                                                                 1 vet lam
                                                                 1 vet calf ("vet" dik doorgehaald, "calf" lichter)
                                                                 1 rijcxdaelder voor den Rector
                                                                 1 vimme schooven
                                                                 25 guld Ruremondtsche warringe voor huyshuere etc.
                                                                 16 p[ondt] bootter
                                                                 4 paer hoenders
                                                                 3 karren turf
                                                           ½ p peper, gimber, notemuscaet (licht doorgeh.)
                                                                 80 eyeren