Tienden Helden

door Jacques Rutten.                                                           

tekst in blauw geeft links aan naar onderliggende bladzijden

	Klik op de foto voor vergroting   Transcriptie VERPACHTING 1720   Conditiën ende voorwaerden op de welcke die seer eerw. Heeren Martinus de Werimondt, prior van ‘t carthuys binnen Ruremonde, ende Robertus Bartholeins probst van Keyserbosch, aen den meestbiedenden op den 4e july 1720 in het clooster Keyserbosch sullen verpachten hunne thienden, respe van ’t Grootveldt, Broeckveldt, Vosbergerveldt, Biringerveldt ende Vurdersschutterveldt, alle binnen de heerlijckheydt Helden gelegen, ende dat voor desen tegenwoordigen jaere alleen. 1. Ten eersten sal ieder van de voorss velden in ’t particulier vuytgesat ende verpacht worden met het diminueren van de malders, totdat eenen compt vuytte nemen ofte aen te mijnen, die alsdan sal gehouden wesen sijn verhoogen te doen. Den paght sal sijn tegens twee derdendeel rogge ende een derdendeel boeckweyt. 2. Ieder hooghsel sal wesen twee malder roggen ende een malder boeckweyt, alle tot profijt van de heeren verpachters, ende twee schellingen voor den hooger, welcke twee schellingen sullen betaelt worden door den pachter. 3. De pachter sal gehouden  sijn datelijck naer dat hij paghter geworden is, te stellen suffisante cautie voor ’t import van sijnen paght. 4. Maer bij soo verre den pachter daeraen suymigh bleve, ende geen borge en stelde, sal alsdan het vorigh parceel ofte block tot sijnen laste opnieuws verpacht worden, ende indyen het meerder compt te doen sal wesen tot profijt van de heeren verpachters, ende in cas minder sal den suymigen daervoor worden gepandt ende geëxecuteert. 5. Den paghter sal gehouden sijn het import van sijnen paght op eygene costen in goedt suyver, droogh ende welgewanden rogge ende boeckweyt te leveren in de gemelte godtshuysen, volgens oudt gebruyck tot Keyserbosch ofte te Venlo, ende in ’t voorss carthuys tot Ruremonde, ofte ter plaetse die men hun sal aenwijsen ten tijde der leveringe, volgens repartitie naer oude gewoonte. 6. Daerenboven sal den pachter, volgens repartitie op eygene costen aen de voorss godtshuysen leveren voor jeder gerff  een welgeladene karre goeden ende droogen torff, ende tachentigh pont goede harde schooven stroiye, wie oock voor jeder gerff tot droogen lycop twee permissie schellingen, ofte de weerde van dyen aenstonts te betaelen. 7. Indyen den torff ontrent kersmisse ende de schoof ontrent paesschen naestcommende niet en werden gelevert, sullen de paghters voor jeder manquerende karre torff sondeer eenighe contradictie betaelen vijff schellingen ende voor jeder maquerende tachentigh ponden schoove twee schellingen, munte als vooren, waervoor sij sullen gepandt worden. 8. Indyen de heeren verpachters niet en bequaemen hunnen behoorlijcken paght, sal het sonder eenigh tegenspreecken hun vrijstaen de voorss thienden in te trecken om naer deliberatie van een ofte twee vuyren van jeder Block te laeten ofte naer hun te nemen ende aen andere te verpaghten. 9. Wordt oock hiermede geconditioneert, om alle abuysen voor te comen, dat niemandt sal connen paghter wesen die de nieuwe thiende paght ofte deel daerinne heeft, wie oock niemandt te laeten instaen op verbeurte des paghts. 10. Soo het gebeurde, daer Godt almachtigh genaedelijck in wille voorsien, datter eenigen hagelslagh, heyrcrachte te weeten crijghsverderff voorviel, waerdoor  de vruchten merckelijck beschaedight wirden, oock soodaenigh datter naerlaetinge aen den paght vereyschde te geschieden, in sulcken onverhoopten vall sullen de pachters geobligeert wesen dusdaenigen schaede binnen drye daegen aen de heeren verpachters te verwittigen, om behoorlijck door onpartijdige luydens, hun des verstaende, op costen van de pachters, te worden besightight ende dyen volgens redelijcken quytslagh te doen. Ende in cas sij binnen den voorss tijdt versuymden den schaeden kenbaer te maecken, ende sullen geene remissie mogen pretenderen. 11. Als oock sal den paghter gehouden wesen ende verobligeert sijn het thiendebier tot Helden den 30 juny ende op heden alhier gedroncken mede aen den secretaris die alhier de verpachtinge sal doen te betaelen aenstont  voor jeder Block te weeten het Grootveldt twee schellingen ende d’andere eenen schellinck. 12. Die pachter is van Vosbergerveldt sal gehouden sijn drye van d’acht gerven die ’t carthuys heeft  over te laeten aen den paghter van Wynckenshoff, mits betaelende den behoorlijcken paght. 13. Tot naercominghe deser voorverhaelde conditiën sullen sij paghters goede sorge draeghen datte voorss twee godtshuysen thienden in ’t geringhsten niet en worden veronrecht ende neffens hunne borgen elck voor hunne respe gepaghde blocken jeder in solidum verbonden wesen hunne persoonen ende goederen, hebbende ende vercrijgende, met submissie derselver van eenigh manquement ter parate executie aen alle heeren hoven ende gerichten, ende signantelijck aen den Ed Hove tot Gelder, met renuntiatie op alle exceptiën, privilegiën ende indulten. In oirconde van waerheydt is de verpachtinge der ondergess respe blocken, bij elck der paghters ende hunne borgen tot Keyserbosch, op date als vooren onderteeckent worden.   De conditiën voorgelesen sijnde wordt het Groodtveldt ingesath op 220 malders ende afgegaen tot 185 malder, ende gemijndt bij den schepen Peter Smolders ende daerop gestelt dry hooghsels. Joannes Ponty daer op noch een hooghsel. Maes Heijnen een hooghsel. Joannes Ponty een hooghsel. Peter Smollers twee hooghsels. En is verbleven aen den schepen Peter Smollers.                 Peter Smollers                                  WvKnippenbergh   Broeckerveldt wordt ingesat op 120 malders ende affgegaen op hondert vier malder ende gemijnt bij Nijs Hanssen.  En stelt daer op twee hoeghsels. Jochem Hendricx een hooghsel ende aen den laesten  (selften?)hoeger verbleve.                 Jochum Hendricks                                           D v Knibbenberge  borgen   Voschbergerveldt wordt ingesat op 120 mald. Affgegaen op hondert acht malder ende gemint bij Nijs Hanssen. Ende hefft daer op geseth twee hooghsels. Den schepen Peter Smollers twee hooghsels. Peter Cuypers twee hooghsels. Joannes Ponty een hooghsel. Peter Cuypers noch een hooghsel ende is aen denselven gebleven. Dyt is het handt@merck van Peter Cuypers paghter.      Wilm Verscharen borge.   Biringerveldt wordt ingesath op 110 mald.  Gemint bij Nijs Hanssen ende stelt daer op twee hooghsels. Peter Cuypers een hooghsel. Jacob Verscharen dry  (erboven staat) twee  hooghsels ende is aen den selvigen verbleven.                 Jacob Verscharen                            Geeff Verscharen als borghe   Ende Vurdersschutterveldt wordt ingesath op malder 100. Affgegaen op 93 malder ende gemindt bij Peter Cuypers. Ende daer op gestelt een hooghsel. Nijs Hanssen twee. Joannes Ponty een hooghsel. Ende aen den selvigen verbleven.                 Joannes Fra[ncis] de Ponti                 Dyt is het handt ## merck van Jan Oyters borge voor Joannes Ponti voorss.   Naer voorlesinge deser voorss conditiën soo hebben de paghters beneffens hunne borgen hun aengepachtde parceel eygenhandigh onderteeckent. Aldus geschiedt ende gepasseert tot Keyserbosch, den 4 july 1720.   Grootvelt Gepacht bij den schepen Peter Smollers ende borghe W.vanKnippen- Bergh voor tweehondertnegen mlrs                                                                                  209 – 0 – 0 malders   Broeckvelt Gepacht bij Joachim Hendricks onsen halfman tot Baerlo. Borghe Dirick van Knippenbergh voor Hondertderthien mlds                                                   113 – 0 - 0   Vosbergervelt gepacht bij Peter Cuypers ende borghe Willem Verschaeren voor hondert Twee en dertigh mln                                                      132 – 0 – 0   Biringervelt gepacht bij Jacob Verschaeren borghe Geeff Verschaeren voor hondert vijffentwintigh mlm                                                         125 – 0 – 0   Vurderschuttersvelt Gepacht bij Joannis de Ponte borghe Jan Ooters voor hondert vijff mlm                                                                         105 – 0 – 0   Beloopt het geheel voor ‘t carthuys ende Keyserbosch           roghe                  456 mlm in boeckweydt                                            228                                                        _______                                                                  684   Op achterzijde staat: Conditiën vann verpachtinge der thienden van de godtshuysen Carthuys ende Keyserbosch voor het jaer 1720, tot Helden, op Keyserbosch.   OPMERKINGEN: - de voorwaarden zijn vrijwel identiek met die van andere jaren in de 18e eeuw. Artikel 9 vervalt vanaf 1735, nadat landmeter Blum de koningstienden had gemeten en in kaart gebracht. - Beringerveld wordt bij uitzetten op 110 malder meteen gemijnd. Geen aftellen. - De afkorting mlm is me onbekend maar betekent natuurlijk malder (van Malderum?) - de samenvatting die we hier zien, meteen na de verpachting, is vrij uitzonderlijk. Niet gebruikelijk, noch in de 17e noch in de 18e eeuw.