Tienden Helden

JAAR 1728

Bron : RHCL, kartuis Roermond, inv nr 402. (foto 9981 e.v.)

Datum en plaats: 28 juni 1728 in Keyserbosch

Namens kartuis: prior Godefridus van Bodinckhuysen

Namens Keyserbosch: Proost Robertus Bartholijns

Gerichtspersonen: n.v.t. omdat verpachting in Keyserbosch plaatsvindt

Bijzonderheden: Verloopt moeizaam

Per veld: afmijnen en bieden; opbrengst; pachter en borg

Grootveld

Inzet: 225 malder dit veld wordt niet afgeteld. Er is waarschijnlijk al een onderhands accoord. Zie vervolg.

Broekveld

Inzet 120 malder wordt niet afgeteld. Vgl Grootveld

Vosbergerveld

Inzet: 125 malder gemijnd op 97 m

Gemijnd door Simon Verhaegh. Zet 1 hoogsel. Dus 100malder. Wordt door de verpachters ingetrokken. Zie vervolg.

Beringerveld

Inzet: 120 malder gemijnd op 80m

Gemijnd door: Jan Cuypers. Zet 1hoogsel. Dus 83 malder. Wordt ook ingetrokken. Zie vervolg.

Vorderschuttersveld

Inzet: 100 m Wordt niet afgeteld en geen bieding.

Vervolg:

Waarschijnlijk hebben de kloosters en enkele Heldense ondernemers vooraf gepraat over een onderlinge verpachting van alle tienden. Ze zijn er niet helemaal uitgekomen en hebben enkele velden verpacht, om te zien of er veel animo was bij anderen.

Toen dat niet het geval bleek werden de velden waarop al geboden was ingetrokken.

Alle velden worden nu voor één jaar verpacht aan Schepen Peter Gommans en Simon Roosen, de pachter van Winckenshoff voor in totaal 600 malder. 400 malder rogge (in oude Roermondse maat) en 200 malder boekweit (in gangbare maat, d.w.z. «Roermondse rouwmaat») Het verschil tussen beide soorten malders is me (nog) niet bekend. De beide pachters tekenen het contract op 28 juni in Keyserbosch.

Als borgen treden op Dirick Gommans en Simon Verhaegh. Zij trekken op 15 juli naar Roermond, naar het klooster van de kartuizers, om de akte te tekenen.

Naast de geboden pachtprijs hebben de pachters ook andere verplichtingen:

a. Ze moeten ook turf en schoof (= stro) leveren. Volgens contract per gerf «eene welgelaedene karre goeden ende drooghen torff» en 80 pond stro. N.B. Volgens de aantekeningen op de levering van tal van jaren wordt er per 2 gerven 1 kar turf geleverd. Misschien werd de helft in geld betaald. Iedere niet-geleverde kar turf kost 5 schilling, niet geleverd stro kost 2 schilling per 80 pond.

b. Ook moet de normale licop (2 schillingen per gerf) en het schrijfgeld (Grootveld 2 schilling, andere velden 1 sch) en armengeld (Grootveld 1 schilling, andere velden 1 blamuser) worden betaald, evenals het «tiendenbier» dat in Helden gedronken wordt. Om uitspattingen te voorkomen wordt er voor bier 7 schilling betaald. Grootveld 2 schillingen, andere velden 1 sch.

Deze bijkomende kosten bedragen voor het Grootveld 52½ schilling, voor de andere velden 26¼ schilling. Een schilling is ½ gulden brabants.

N.B. de vreemde gang van zaken hangt misschien samen met onzekerheid over de boekweit, geleden kan hebben door vorst. Afgesproken wordt met de pachters dat, in geval er vorstschade is, 25 malder boekweit minder zal worden geleverd.

OVERZICHT OPBRENGST: 600 malder voor kartuis (4/5 deel) en Keyserbosch 1/5 deel)